Lidar Teknolojisinin Kullanım Alanları
Lidar teknolojisi günümüzde birçok alanda etkili olarak kullanılmaktadır. Bunlardan bazıları aşağıdaki gibidir.
Haritacılık
Lidar’ın haritacılıkta kullanımı oldukça kapsamlıdır. Haritacılık alanındaki Lidar uygulamalarına dair bazı örnekler şunlardır:
Dijital Yükseklik Modeli: Bir arazinin yüzeyinin 3B temsilini oluşturmak için dijital yükseklik modelleri (DEM’ler) kullanılır. Lidar’dan önce, her ikisi de nispeten yavaş olan zemin araştırmalarına veya fotogrametriye güvenilirdi. Lidar kullanımı bu süreci daha hızlı ve kolay hale getirmiştir.
Haritalama: Lidar, yüksek çözünürlüğü ve doğruluğu ile haritaların oluşturulmasında kullanılmaktadır. 3B yetenekleri, dağ topografyası gibi arazi modellerinin haritalanmasının yanı sıra yüksek çözünürlüklü kontur haritaları üretmede de tercih edilmesine neden olmaktadır.
Yersel tarama: Yersel lazer tarama uygulamalarında Lidar, bir nesnenin tüm ayrıntılarını ve koordinat bilgilerini içeren üç boyutlu bir nokta bulutu oluşturmak için kullanılır. Taranan yüzeyden metrekare başına yüzlerce nokta bulutu üretilir. Bu nokta bulutları, mimari ve mühendislik projeleri için doğru vektör verileri üretmeyi mümkün kılar.
Havadan tarama: Havadan lazer tarama, altyapı ve inşaat mühendisliği araştırmalarından tarım, ormancılık, madencilik ve taş ocakçılığına kadar birçok uygulamaya alanına sahiptir. Lidar önceden yalnızca uçaklar veya helikopterlerle çalıştırılıyordu. Bununla birlikte, üreticiler artık kompakt, hafif versiyonlar geliştirmeye başladılar. UAV Lidar, son 10 yılın en merakla beklenen teknolojilerinden biri oldu, haritacıların verileri yakalama yöntemini değiştirdi ve maliyetleri önemli ölçüde düşürdü.
Madencilik
Lidar, madenlerde ve taş ocaklarında temel bir ölçme aracı olarak kullanılmaktadır. Doğaları gereği, madenler ve taş ocakları genellikle sınırlı erişime, engebeli araziye ve sınırlı ışığa sahip bölgelerdedir. Sonuç olarak, Lidar ile geleneksel ölçme yöntemleri karşılaştırıldığında, geleneksel ölçme yöntemleri büyük ölçüde pratik değildir. Lidar, taş ocakları ve madenler için uygulanabilecek kapsamlı bir çözüm sunarak doğru ve etkili sonuçlar üretir. Madencilik endüstrisindeki bazı Lidar uygulamaları şunlardır:
Petrol ve Gaz Arama: Diferansiyel Absorpsiyon Lidar (DIAL), halen geliştirilmekte olan yeni bir petrol ve gaz arama yöntemi sunmaktadır. Lidar haritalama, gazları ve parçacıkları tespit etmek için kullanılmasının yanı sıra, arazinin doğru bir 3B modelini sağlayarak projenin çevresel etkilerini en aza indirir.
Maden Ocakları: Lidar ayrıca taş ocaklarında da kullanılmaktadır. Çevre araziyi araştırmak ve projenin çevresel etkilerini ölçmek için kullanılabilir. Lidar’ı kullanarak, mevcut taş ocağı sahaları birkaç santimetreye kadar hassas bir şekilde ölçülebilir.
Cevher Hacimlerinin Hesaplanması: Lidar, cevher hacimlerini hesaplamak için, yer yüzeyinin altında ne olduğuna dair veri toplamak için kullanılabilir. Bu tür alanların taranması en çok İHA’lar ile yapılır.
Ulaşım
Lidar, ulaşım alanında da kullanılmaya başlanmıştır. Bu alandaki kullanımlarına dair bazı örnekler aşağıdaki gibidir.
Ulaşım Planlaması: Lidar’ın yüksek çözünürlüğü ve haritalama doğruluğu, onu ulaşım ve karayolu ağlarının planlanması için ideal bir çözüm haline getirmektedir. Hava ve kara tabanlı Lidar, ince ayrıntıların yanı sıra geniş alanlarda veri yakalamak için de birlikte kullanılabilir.
Yol Tasarımı: Lidar verileri, nihai yol tasarımını haritalamak için kullanılabilir, bu da herhangi bir tasarım kusurundan arınmış stabil bir yol oluşturmaya yardımcı olur ve yeni yol yapımı ve bakımının olumsuz etkilerini en aza indirir. Bu da özellikle engebeli araziye sahip yüksek riskli alanlarda çok ciddi bir avantaj olarak karşımıza çıkmaktadır.
Park Yeri Bulma: Lidar teknolojisi, otonom araçlarda bir otoparktaki uygun park alanlarını bulmak için kullanılabilir. Park alanlarının sınırlı olduğu ve aracın daha küçük bir park alanına sığması gerektiği durumlarda, bir Lidar sensörü aracı güvenli bir şekilde yönlendirebilir.
Lidar Teknolojisinin Kullanım Alanları
Lidar teknolojisi günümüzde birçok alanda etkili olarak kullanılmaktadır. Bunlardan bazıları aşağıdaki gibidir.
Haritacılık
Lidar’ın haritacılıkta kullanımı oldukça kapsamlıdır. Haritacılık alanındaki Lidar uygulamalarına dair bazı örnekler şunlardır:
Dijital Yükseklik Modeli: Bir arazinin yüzeyinin 3B temsilini oluşturmak için dijital yükseklik modelleri (DEM’ler) kullanılır. Lidar’dan önce, her ikisi de nispeten yavaş olan zemin araştırmalarına veya fotogrametriye güvenilirdi. Lidar kullanımı bu süreci daha hızlı ve kolay hale getirmiştir.
Haritalama: Lidar, yüksek çözünürlüğü ve doğruluğu ile haritaların oluşturulmasında kullanılmaktadır. 3B yetenekleri, dağ topografyası gibi arazi modellerinin haritalanmasının yanı sıra yüksek çözünürlüklü kontur haritaları üretmede de tercih edilmesine neden olmaktadır.
Yersel tarama: Yersel lazer tarama uygulamalarında Lidar, bir nesnenin tüm ayrıntılarını ve koordinat bilgilerini içeren üç boyutlu bir nokta bulutu oluşturmak için kullanılır. Taranan yüzeyden metrekare başına yüzlerce nokta bulutu üretilir. Bu nokta bulutları, mimari ve mühendislik projeleri için doğru vektör verileri üretmeyi mümkün kılar.
Havadan tarama: Havadan lazer tarama, altyapı ve inşaat mühendisliği araştırmalarından tarım, ormancılık, madencilik ve taş ocakçılığına kadar birçok uygulamaya alanına sahiptir. Lidar önceden yalnızca uçaklar veya helikopterlerle çalıştırılıyordu. Bununla birlikte, üreticiler artık kompakt, hafif versiyonlar geliştirmeye başladılar. UAV Lidar, son 10 yılın en merakla beklenen teknolojilerinden biri oldu, haritacıların verileri yakalama yöntemini değiştirdi ve maliyetleri önemli ölçüde düşürdü.
Madencilik
Lidar, madenlerde ve taş ocaklarında temel bir ölçme aracı olarak kullanılmaktadır. Doğaları gereği, madenler ve taş ocakları genellikle sınırlı erişime, engebeli araziye ve sınırlı ışığa sahip bölgelerdedir. Sonuç olarak, Lidar ile geleneksel ölçme yöntemleri karşılaştırıldığında, geleneksel ölçme yöntemleri büyük ölçüde pratik değildir. Lidar, taş ocakları ve madenler için uygulanabilecek kapsamlı bir çözüm sunarak doğru ve etkili sonuçlar üretir. Madencilik endüstrisindeki bazı Lidar uygulamaları şunlardır:
Petrol ve Gaz Arama: Diferansiyel Absorpsiyon Lidar (DIAL), halen geliştirilmekte olan yeni bir petrol ve gaz arama yöntemi sunmaktadır. Lidar haritalama, gazları ve parçacıkları tespit etmek için kullanılmasının yanı sıra, arazinin doğru bir 3B modelini sağlayarak projenin çevresel etkilerini en aza indirir.
Maden Ocakları: Lidar ayrıca taş ocaklarında da kullanılmaktadır. Çevre araziyi araştırmak ve projenin çevresel etkilerini ölçmek için kullanılabilir. Lidar’ı kullanarak, mevcut taş ocağı sahaları birkaç santimetreye kadar hassas bir şekilde ölçülebilir.
Cevher Hacimlerinin Hesaplanması: Lidar, cevher hacimlerini hesaplamak için, yer yüzeyinin altında ne olduğuna dair veri toplamak için kullanılabilir. Bu tür alanların taranması en çok İHA’lar ile yapılır.
Ulaşım
Lidar, ulaşım alanında da kullanılmaya başlanmıştır. Bu alandaki kullanımlarına dair bazı örnekler aşağıdaki gibidir.
Ulaşım Planlaması: Lidar’ın yüksek çözünürlüğü ve haritalama doğruluğu, onu ulaşım ve karayolu ağlarının planlanması için ideal bir çözüm haline getirmektedir. Hava ve kara tabanlı Lidar, ince ayrıntıların yanı sıra geniş alanlarda veri yakalamak için de birlikte kullanılabilir.
Yol Tasarımı: Lidar verileri, nihai yol tasarımını haritalamak için kullanılabilir, bu da herhangi bir tasarım kusurundan arınmış stabil bir yol oluşturmaya yardımcı olur ve yeni yol yapımı ve bakımının olumsuz etkilerini en aza indirir. Bu da özellikle engebeli araziye sahip yüksek riskli alanlarda çok ciddi bir avantaj olarak karşımıza çıkmaktadır.
Park Yeri Bulma: Lidar teknolojisi, otonom araçlarda bir otoparktaki uygun park alanlarını bulmak için kullanılabilir. Park alanlarının sınırlı olduğu ve aracın daha küçük bir park alanına sığması gerektiği durumlarda, bir Lidar sensörü aracı güvenli bir şekilde yönlendirebilir.
